Tỷ lệ vàng trong thiết kế là gì? Tầm quan trọng và ứng dụng

Tỷ lệ vàng trong thiết kế là một yếu tố quan trọng để tạo nên thành công của một thiết kế. Tỷ lệ vàng tồn tại rộng rãi trong tự nhiên và được áp dụng trong nhiều lĩnh vực thiết kế khác nhau. Tỷ lệ vàng mang lại sự cân đối và tính thẩm mỹ cho tác phẩm. Với những công năng ưu tú và khả năng tạo ấn tượng đặc biệt.

Vậy tỷ lệ vàng trong thiết kế là gì? Cách ứng dụng tỷ lệ vàng vào các thiết kế như thế nào? Hãy cùng Nội thất Zear tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Tỷ lệ vàng trong thiết kế là gì?

Tỷ lệ vàng là gì?

Tỉ lệ vàng hay còn được gọi là tỉ lệ thần thánh, tiết diện vàng. Hay là ký tự Phi (φ) trong bảng chữ cái Hy lạp hoặc giá trị trung bình. Đây là một tỉ lệ quan trọng chi phối nhiều tác phẩm nghệ thuật. Cũng như nhiều thiết kế đồ hoạ nổi tiếng trên toàn thế giới.

Tỷ lệ này được xác định khi một đoạn thẳng được chia thành hai đoạn khác nhau. Trong đó đoạn dài hơn chia cho đoạn ngắn hơn sẽ bằng tổng độ dài của hai đoạn chia cho đoạn dài, kết quả xấp xỉ là 1.618.

Tỉ lệ vàng trong thiết kế

Mặc dù có vẻ phức tạp, nhưng trong thiết kế, tỉ lệ vàng hướng đến việc tạo nên sự hài hòa và cân đối. Từ đó nâng tầm vẻ đẹp một cách thẩm mỹ. Tỉ lệ vàng đại diện cho yếu tố nghệ thuật, góp phần tạo nên sự thu hút đặc biệt. Khi được áp dụng trong tự nhiên và thiết kế, nó mang lại sự hài lòng cho mắt người nhìn.

Thực tế cho thấy, não bộ của chúng ta đã được lập trình để thu hút và đáp ứng với những vật thể và hình ảnh sử dụng tỷ lệ vàng. Đây là một tác động vô thức. Vì vậy chỉ cần thêm một chút điều chỉnh theo tỷ lệ vàng vào bức ảnh, đã đủ để ảnh hưởng đáng kể đến trí óc của người xem.

Công thức tính tỷ lệ vàng

Tầm quan trọng của tỷ lệ vàng trong thiết kế

4 Dạng hình học trực quan của tỷ lệ vàng

Tỷ lệ vàng có những hình học trực quan đáng chú ý sau đây:

Hình chữ nhật tỷ lệ vàng: Hình chữ nhật có cạnh dài chia cạnh ngắn bằng tỷ lệ vàng φ. Bố cục dựa trên hình chữ nhật tỉ lệ vàng mang lại cảm giác thoải mái và hài lòng cho người xem.

Hình xoắn ốc tỷ lệ vàng: Đường xoắn ốc Fibonacci là sự kết hợp của đường xoắn ốc và các hình chữ nhật tỉ lệ vàng. Đường xoắn ốc này tạo ra các vòng xoắn liên tiếp. Đồng thời cắt qua đường chéo của các hình chữ nhật theo tỷ lệ vàng.

Hình tam giác tỷ lệ vàng: Tam giác vàng sử dụng tỷ lệ vàng trong việc phân chia không gian và đường chéo. Đây là một tỷ lệ phức tạp nhưng hữu ích trong thiết kế trực quan.

Phi Grid tỉ lệ vàng: Phi Grid là tỷ lệ 1:3 được sử dụng phổ biến trong chụp ảnh và thiết kế. Nó tạo ra các sản phẩm ấn tượng và hài hòa nhờ sự cân đối của tỷ lệ này.

Hình ảnh của tỷ lệ vàng trong thực tiễn

Trong kiến trúc và tác phẩm nghệ thuật

Ngoài ra, tỷ lệ vàng còn được tìm thấy trong rất nhiều kiến trúc và tác phẩm nghệ thuật. Từ các công trình kiến trúc như Parthenon trong kiến trúc Hy Lạp cổ điển. Đến các tác phẩm nghệ thuật như The Creation of Adam và Mona Lisa.

Một ví dụ nổi tiếng là công trình Parthenon. Đây là nơi tỷ lệ vàng được sử dụng để xác định các mối quan hệ giữa chiều rộng, chiều cao và các thành phần khác của tòa nhà. Kết quả là một công trình hoàn toàn tuân theo tỷ lệ vàng.

Hay Leonardo da Vinci cũng sử dụng tỷ lệ vàng trong tác phẩm “Bữa ăn tối cuối cùng”. Nơi các con số và vị trí của các nhân vật được sắp xếp dựa trên tỷ lệ vàng.

Trong tự nhiên

Bạn có dễ dàng nhận thấy tỷ lệ vàng trong rất nhiều sự vật, hiện tượng trong tự nhiên. Điển hình là ác hình dạng tuyệt đẹp của hoa, vỏ sò, và thậm chí cả cơn bão.

Trong thiết kế logo, website

Ngay cả trong thiết kế hiện đại, tỷ lệ vàng vẫn được áp dụng. Ví dụ, biểu tượng iCloud của Apple được xây dựng trên cơ sở toán học của tỷ lệ vàng. Hay logo của các nền tảng, thương hiệu nổi tiếng như Twitter, Pepsi cũng được thiết kế dựa trên tỷ lệ này.

Cách ứng dụng tỷ lệ vàng vào các thiết kế

Tỷ lệ vàng có thể được áp dụng vào nhiều phần tử khác nhau trong thiết kế. Bao gồm bố cục, không gian, nội dung, hình ảnh và hình thức.

Bố cục

Bạn có thể sử dụng tỷ lệ vàng để giúp xác định kích thước bố cục của bạn. Một cách đơn giản là áp dụng tỷ lệ 1:1.618 cho các chiều rộng và cao.

Ví dụ: Nếu bạn chia chiều rộng là 960 pixel cho 1.618. Bạn sẽ có chiều cao cần thiết là 594 pixel.

Không gian

Không gian đóng vai trò quan trọng trong thiết kế kiến trúc và nội thất. Sử dụng tỷ lệ vàng để tìm khoảng trống giữa các yếu tố sẽ giúp bạn tính toán một cách chính xác và tỉ mỉ. Thay vì chỉ sử dụng ước lượng, chỉ cần thêm vài điều chỉnh nhỏ theo tỷ lệ vàng cũng có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể.

Nếu bạn có nhiều yếu tố khác nhau, bạn có thể áp dụng nhiều mô hình tỷ lệ vàng để đảm bảo sự hài hòa trong toàn bộ thiết kế.

Tỷ lệ vàng trong trang trí nội thất

Khi thiết kế không gian nhà ở hoặc thiết kế văn phòng, chúng ta có thể sử dụng hình chữ nhật tỷ lệ vàng để bố trí nội thất cho phù hợp. Tỷ lệ này có thể được áp dụng trong việc chế tạo đồ nội thất. Sắp xếp các vật dụng với tỉ lệ cao-thấp, ngắn-dài. Chia khu vực trang trí, sắp xếp đồ nội thất trong phòng…

Tuy nhiên, không cần tuân thủ một cách chính xác. Ta có thể linh hoạt áp dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế nội thất. Có thể sử dụng gần đúng con số để làm cho không gian trở nên linh hoạt và động đạt hơn. Hay có thể linh hoạt sắp xếp bàn văn phòng, bàn họp, ghế văn phòng trong thiết kế nội thất văn phòng một cách hợp lý giúp vừa tiết kiệm được không gian mà còn tạo sự thoải mái cho nhân viên.

Tỉ lệ vàng trong thiết kế cảnh quan

Trong thiết kế cảnh quan, nguyên tắc tam giác vàng thường được sử dụng để tạo ra sự hài hòa trong cảnh quan. Bằng cách áp dụng cấu trúc tam giác, các yếu tố cảnh quan được sắp xếp theo quy tắc để tạo ra một tác phẩm toàn diện và hấp dẫn.

Một yếu tố nổi bật sẽ chiếm vị trí trung tâm và những yếu tố khác sẽ được sắp xếp xung quanh để tạo thành các điểm tam giác. Kích thước và đặc điểm của các yếu tố cũng cần được đa dạng hóa để tạo ra các điểm nhấn và điểm phụ. Tạo nên một bức tranh cảnh quan tự nhiên và đẹp mắt.

Hình ảnh

Trong việc bố trí hình ảnh, tỷ lệ vàng giúp truyền đạt thông tin và tạo tính thẩm mỹ cho bức hình. Bằng cách chia bức ảnh thành ba phần không bằng nhau. Sử dụng các đường thẳng và các điểm giao nhau. Tỷ lệ vàng giúp dẫn dắt ánh nhìn đến các chi tiết quan trọng trong thiết kế.

– Tỉ lệ 1:0.618:1, các cột dọc thứ nhất và thứ ba có chiều ngang là 1. Còn cột ở giữa có chiều ngang là 0.618. Tương tự, các cột ngang thứ nhất và thứ ba có chiều cao là 1. Cột ngang ở giữa có chiều cao là 0.618.

– Quy tắc 1/3: Đây là cách đơn giản hơn để cắt hình theo tỷ lệ vàng. Mặc dù không chính xác như tỷ lệ vàng, quy tắc này cũng mang lại kết quả tương đối. Bằng cách chia tỷ lệ 1:1:1 cho tất cả các đường dọc và ngang, để tạo các khoảng cách bằng nhau. Sau đó sắp xếp các chi tiết quan trọng ở bốn góc của hình chữ nhật trung tâm.

Content

Đường xoắn ốc trong tỷ lệ vàng có thể được sử dụng để hướng dẫn vị trí đặt nội dung. Mắt chúng ta tự nhiên hướng về tâm đường xoắn ốc, nơi mà chúng tìm kiếm các chi tiết. Hãy tập trung thiết kế của bạn vào tâm đường xoắn ốc. Và đặt các điểm hấp dẫn thị giác bên trong đường này.

Hình dáng

Tỷ lệ vàng có thể được mở rộng để tạo ra hình vuông và hình chữ nhật có tỷ lệ hài hòa. Cũng có thể áp dụng cho việc tạo ra các đường tròn.

Bằng cách tạo một vòng tròn hoàn hảo trong mỗi hình vuông trong mô hình. Tỷ lệ 1:1.618 sẽ áp dụng cho vòng tròn trong hình vuông kế tiếp. Việc sử dụng các vòng tròn này không chỉ tạo ra sự cân đối và tỷ lệ hợp lý. Mà còn mang lại sự nhất quán về mặt hình dáng trong thiết kế.

Kết luận

Tỷ lệ vàng mang đến những hình ảnh không chỉ đẹp mà còn ghi dấu ấn mạnh mẽ, bởi sự hài hòa và cân đối của bố cục. Ứng dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế, giúp bạn tạo ra không gian văn phòng, không gian sống không chỉ hài hòa, đẹp. Mà còn tạo cảm giác thoải mái, thư thái khi ở trong không gian ấy.

Nguyễn Đức Hải

Tôi là Nguyễn Đức Hải – CEO của Nội Thất Zear có kinh nghiệm lâu năm trong sản xuất và cung cấp sản phẩm nội thất văn phòng có chất lượng hàng đầu với giá cả hợp lý. Thương hiệu Zear của tôi cung cấp đa dạng các sản phẩm nội thất văn phòng và dịch vụ thiết kế, thi công hoàn thiện nội thất văn phòng cho công ty.